Bergama
Hellenistik dönemin en görkemli yerleşim merkezlerinden biri olan Pergamon’un (Bergama) kurulduğu Kale Tepesinin tarihi günümüzden 4 bin yıl öncesine kadar gitmektedir. İ.Ö. 281-133 tarihleri arasında Attalidler Hanedanlığı tarafından yönetilen Kent, Pergamon Krallığı’na başkentlik yapmıştır. Yaklaşık 330 metre rakımlı tepe üzerine kurulup yamaçlardan eteklere doğru yayılan Kent, teraslar üzerine inşa edilerek görkemli bir görüntü kazanmıştır. Kale Tepesi’nde; Kral sarayları, Athena Tapınağı, Zeus Sunağı, Tiyatro, Dionysos Tapınağı, Demeter Tapınağı, Gymnasium, Traian Tapınağı, Kütüphane, su sarnıçları, konutlar, çeşmeler gibi birçok yapı kalıntısı bulunmaktadır.
Zeus Altarı
II. Eumenes Döneminde (M.Ö. 197-159) Pergamonluların Galatlara karşı kazandığı zaferin anısına inşa edilen sunak, Hellenistik Dönemin en görkemli yapılarındandır. Sunak; 35.64 m genişliğinde, 33.40 m derinliğinde ve 10 m yüksekliğindedir. Yapının temel duvarları dışındaki kısmı tamamen mermerden inşa edilmiştir. U şeklindeki sunağın etrafını çeviren 2.30 m yüksekliğinde, 113 m uzunluğundaki ünlü frizde tanrılarla gigantların (devlerin) mücadelesi anlatılmaktadır. Bir kornişle son bulan frizin üstünde ise ion düzenindeki sütunlu galeri yer almaktadır. Batı cephesinde yer alan yaklaşık 20 m genişliğindeki merdivenlerden çıktıktan sonra ise asıl kurban sunağının bulunduğu avluya girilmektedir. Avlunun iç kısmının üç cephesinde de, Pergamon’nun efsanevi kurucusu olan Telephos’un yaşamını anlatan kabartmalar yer almaktadır. Sunak 1870 ve 80’li yıllarda Alman mühendis Carl Humann tarafından Bergama’dan götürülmüş ve bugün Berlin’deki Pergamon Museum’da sergilenmektedir.
Mısır Tanrıları Tapınağı
Roma imparatoru Hadrianus Döneminde (M.S. 117-138) Mısır Tanrıları adına inşa edilen Tapınak, Pergamon’un ovadaki en görkemli yapısıdır. Kızıl Avlu olarak anılması, ana yapının tamamen tuğladan yapılmış olmasından kaynaklıdır. Fakat antik çağda bu tuğlalar tamamen mermerle kaplıydı. Bugün üzerinde birçok konut ve işyerinin bulunduğu 200x100 m. ölçülerindeki İstiklal meydanına kadar uzanan avlusu ve bu görkemli yapıyı inşa etmek için Bergama Çayı (Selinos) üzerine yapılan 190 m. uzunluğundaki iki tonozlu alt yapısı ile oldukça ihtişamlı bir yapıdır. Tapınak M.S. 5. Yy’ da kiliseye dönüştürülmüştür. Ana yapının her iki yanında yer alan yuvarlak yapılardan kuzeyde yer alan kule ise bugün cami olarak kullanılmaktadır. Tapınağın güney yanında ise iki ayrı sinagog yer almaktadır. Bu yönüyle Kızıl Avlu’nun bulunduğu alan, paganizmden, tek tanrılı üç dinin buluştuğu bir merkez haline gelmiştir.
Bergama ve yedi kilise
Bergama’nın Hristiyanlığın ilk dönemlerinde, cemaatin gizlice buluştuğu bu ilk 7 kiliseden birine ev sahipliği yaptığı İncil’in son kitapçığı ‘Vahiy’de bildirilmektedir:
“Vahiy 1:11, (Söyledi ki;) ben başlangıç ve sonum (doğum ve ölüm), burada gördüklerini bir kitap rulosuna yaz ve Asya’nın yedi kilisesine; Efes’e; İzmir’e; Bergama’ya; Akhisar’a; Salihli, Alaşehir ve Denizli’ye gönder”
“Vahiy 2:13, Senin Şeytanın tahtının bulunduğu yerde yaşadığını biliyorum. Buna karşın senin Tanrı’nın gerçek sözlerine itaat ettiğini de biliyorum. Sen Tanrıya olan inancını, Antipas’ın şehit edildiği tehlikeli dönemde bile, ortaya koymayı reddetmedin; benim (Tanrı’nın) gerçek sözlerimi tehlike altındayken dillendiren Antipas, senin kentinde; şeytanın yaşadığı kentte şehit edildi.”
Amfitiyatro
Roma dönemine ait Amfitiyatro Küçük Asya’da çok az rastlanan bir yapı tipini temsil eder. Kazısı henüz yapılmayan 50.000 kişilik bu yapının bazı kemerleri ayakta durmaktadır. Daire planlı yapı Tellidere isimli çay yatağının üzerine yapılmıştır. 3 metre yüksekliğindeki ortadaki Arena, çayın kapatılması yoluyla su ile dolduruluyor ve her türlü su gösterileri yapılabiliyordu.
Bergama ve yedi kilise
Bergama’nın Hristiyanlığın ilk dönemlerinde, cemaatin gizlice buluştuğu bu ilk 7 kiliseden birine ev sahipliği yaptığı İncil’in son kitapçığı ‘Vahiy’de bildirilmektedir:
“Vahiy 1:11, (Söyledi ki;) ben başlangıç ve sonum (doğum ve ölüm), burada gördüklerini bir kitap rulosuna yaz ve Asya’nın yedi kilisesine; Efes’e; İzmir’e; Bergama’ya; Akhisar’a; Salihli, Alaşehir ve Denizli’ye gönder”
“Vahiy 2:13, Senin Şeytanın tahtının bulunduğu yerde yaşadığını biliyorum. Buna karşın senin Tanrı’nın gerçek sözlerine itaat ettiğini de biliyorum. Sen Tanrıya olan inancını, Antipas’ın şehit edildiği tehlikeli dönemde bile, ortaya koymayı reddetmedin; benim (Tanrı’nın) gerçek sözlerimi tehlike altındayken dillendiren Antipas, senin kentinde; şeytanın yaşadığı kentte şehit edildi.”
Bergama ve Yedi Kilise
Bergama’nın Hristiyanlığın ilk dönemlerinde, cemaatin gizlice buluştuğu bu ilk 7 kiliseden birine ev sahipliği yaptığı İncil’in son kitapçığı ‘Vahiy’de bildirilmektedir:
“Vahiy 1:11, (Söyledi ki;) ben başlangıç ve sonum (doğum ve ölüm), burada gördüklerini bir kitap rulosuna yaz ve Asya’nın yedi kilisesine; Efes’e; İzmir’e; Bergama’ya; Akhisar’a; Salihli, Alaşehir ve Denizli’ye gönder”
“Vahiy 2:13, Senin Şeytanın tahtının bulunduğu yerde yaşadığını biliyorum. Buna karşın senin Tanrı’nın gerçek sözlerine itaat ettiğini de biliyorum. Sen Tanrıya olan inancını, Antipas’ın şehit edildiği tehlikeli dönemde bile, ortaya koymayı reddetmedin; benim (Tanrı’nın) gerçek sözlerimi tehlike altındayken dillendiren Antipas, senin kentinde; şeytanın yaşadığı kentte şehit edildi.”